هر ماه، به عنوان بخشی از چرخه قاعدگی، بدن زن آندومتر را برای میزبانی جنین آماده می کند. ضخامت آندومتر در طول کل فرآیند افزایش و کاهش می یابد.

آندومتر داخلی ترین لایه داخلی رحم است. رحم یکی از معدود اندام های بدن انسان است که اندازه آن هر ماه در طول سال های باروری زن تغییر می کند.

آندومتر بیشتر از بافت مخاطی تشکیل شده و دارای دو لایه لایه بازالیس و لایه عملکردی است. لایه بازالیس به لایه ای از بافت ماهیچه صاف رحم که به نام میومتر معروف است متصل است. این لایه به عنوان لنگر برای آندومتر رحم عمل می کند و نسبتاً بدون تغییر باقی می ماند. 

با این حال، لایه دوم پویا است و در پاسخ به جریان ماهانه هورمونی که چرخه قاعدگی را هدایت می کند، تغییر می کند. به همین دلیل به آن لایه عملکردی  می گویند. این بخشی از اندومتر است که در صورت باردار شدن زن، تخمک بارور شده در آن کاشته می شود.

هورمون های استروژن و پروژسترون باعث ایجاد این چرخه های رشد آندومتر می شوند. آنها همچنین مسئول ریزش آندومتر از طریق قاعدگی در صورت عدم بارداری زن هستند.

ضخامت طبیعی آندومتر

از دوران کودکی تا بلوغ جنسی، سال‌های باروری و یائسگی، ضخامت طبیعی آندومتر در طول زندگی زنان تغییر می‌کند.

آندومتر وجود دارد اما در زنان جوانی که قاعدگی را شروع نکرده اند کوچکتر است. با این حال، در سال های بعد با رشد ماده ضخیم تر می شود.

طبق گزارش RSNA، انجمن رادیولوژی آمریکای شمالی، آندومتر در طول دوره های پریود نازک ترین است و معمولاً بین 2 تا 4 میلی متر ضخامت دارد.

ضخامت آندومتر 5 تا 7 میلی متر

نیمه اول فاز پرولیفراتیو (مرحله دوم چرخه رحم) حدود روز 6 تا 14 سیکل زن یا بین پایان یک سیکل پریود (زمانی که خونریزی متوقف می شود) و قبل از تخمک گذاری شروع می شود. در این مرحله، اندومتر شروع به ضخیم شدن می کند و ممکن است بین 5 تا 7 میلی متر باشد.

ضخامت آندومتر11 میلی متر

همانطور که چرخه قاعدگی پیشرفت می کند و به سمت تخمک گذاری می رود، آندومتر ضخیم تر می شود و می تواند تا حدود 11 میلی متر برسد.

ضخامت آندومتر 16 میلی متر

در حدود روز 14 سیکل قاعدگی زنان، هورمون ها باعث آزاد شدن تخمک می شوند. در طول این مرحله، ضخامت آندومتر در بالاترین حد خود است و می تواند 16 میلی متر باشد.

محدوده طبیعی ضخامت آندومتر چقدر باید باشد؟

محدوده طبیعی ضخامت آندومتر بین 8-11 میلی متر در نظر گرفته می شود.

آیا ضخامت 20 میلی متر آندومتر طبیعی است؟

ضخامت آندومتر یا بیشتر از 20 میلی متر، به شدت نشان دهنده بدخیمی (وجود یا وضعیت تومور بدخیم یا سرطان) است. ضخامت آندومتر کمتر از 4 میلی متر ممکن است دلایل خوش خیم را نشان دهد.

ضخامت آندومتر برای بارداری

ضخامت اندومتر نقش مهمی در بارداری دارد. بهترین شانس برای یک بارداری سالم و کامل مربوط به اندومتری است که نه خیلی ضخیم و نه خیلی نازک است. یک آندومتر طبیعی به جنین اجازه می دهد تا با موفقیت لانه گزینی کند و تغذیه مناسب مورد نیاز خود را دریافت کند. آندومتر در مرحله آخر بارداری ضخیم تر می شود.

طبق مطالعه ای که توسط NCBI منتشر شده است، زنان با ضخامت آندومتر 7 تا 8 میلی متر میزان بارداری کاهش یافته است. با این حال، تفاوت معنی داری در مقایسه با زنان با ضخامت آندومتر 8 تا 14 میلی متر مشاهده نشد.

چگونه ضخامت اندومتر را اندازه گیری کنیم؟

رایج ترین روش برای اندازه گیری ضخامت اندومتر سونوگرافی است. بیشتر در صورتی که خانمی از خونریزی غیرطبیعی واژینال شکایت داشته باشد توسط متخصصان زنان پیشنهاد می شود.

ممکن است سونوگرافی برای برخی از زنان به دلیل موقعیت رحم زن یا سایر شرایط سلامتی مناسب نباشد. سپس متخصصان زنان ممکن است از MRI به عنوان جایگزین استفاده کنند.

برای ضخیم شدن پوشش اندومتر در بارداری چه بخوریم؟

• مکمل ویتامین E
• مکمل ال آرژنین
• رژیم غذایی سرشار از غلات کامل
• ماهی های چرب را ۲ تا ۳ بار در هفته مصرف کنید

یک زن در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر باید به متخصص زنان مراجعه کند:

• خونریزی غیر طبیعی واژن
• لکه بینی بین پریودها
• خونریزی پریود غیرمعمول
• جریان خون نامنظم یا کوتاه
• لکه بینی یا خونریزی واژینال بعد از یائسگی
• زنانی که به دلیل نامعلومی دچار درد لگن می شوند باید برای ارزیابی و رد خطر سرطان آندومتر به متخصص زنان مراجعه کنند.