آخرین مقالات

ناباروری مردان-علائم و دلایل

ناباروری مردان
ناباروری مردان می تواند ناشی از تولید کم اسپرم، عملکرد غیرطبیعی اسپرم یا انسدادی باشد که از انتقال اسپرم جلوگیری می کند.

بیماری ها، جراحات، مشکلات مزمن، انتخاب شیوه زندگی و عوامل دیگر ممکن است در ناباروری مردان نقش داشته باشند.

تقریباً از هر 7 زوج، 1 زوج نابارور هستند، به این معنی که با وجود داشتن رابطه جنسی مکرر و محافظت نشده برای یک سال یا بیشتر، نتوانسته اند بچه دار شوند. در نیمی از این زوج ها، ناباروری مردان نقش دارد.

ناتوانی در بچه دار شدن می تواند استرس زا و خسته کننده باشد، اما درمان هایی هم برای ناباروری مردان در وجود دارد.

علائم ناباروری در مردان :
نشانه اصلی ناباروری مردان ناتوانی در بچه دار شدن است. ممکن است هیچ علامت یا نشانه واضح دیگری وجود نداشته باشد.

با این حال، در برخی موارد، یک مشکل زمینه‌ای مانند اختلال ارثی، عدم تعادل هورمونی، گشاد شدن سیاهرگ‌های اطراف بیضه یا شرایطی که عبور اسپرم را مسدود می‌کند، علائم و نشانه‌هایی را ایجاد می‌کند. علائم و نشانه هایی که ممکن است متوجه شوید عبارتند از:

  • مشکلات عملکرد جنسی – به عنوان مثال، مشکل در انزال یا حجم کم مایعات انزالی، کاهش میل جنسی، یا مشکل در حفظ نعوظ (اختلال نعوظ)
  • درد، تورم یا توده در ناحیه بیضه
  • عفونت های تنفسی مکرر
  • ناتوانی در بوییدن
  • رشد غیر طبیعی سینه (ژنیکوماستی)
  • کاهش موی صورت یا بدن یا سایر علائم ناهنجاری کروموزومی یا هورمونی
  • تعداد اسپرم کمتر از حد طبیعی (کمتر از 15 میلیون اسپرم در هر میلی لیتر مایع منی یا تعداد کل اسپرم کمتر از 39 میلیون در هر انزال)

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

اگر بعد از یک سال مقاربت منظم و بدون محافظت نتوانستید بچه دار شوید در صورت داشتن یکی از موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:

  • مشکلات نعوظ یا انزال، میل جنسی کم، یا سایر مشکلات عملکرد جنسی
  • درد، ناراحتی، توده یا تورم در ناحیه بیضه
  • سابقه مشکلات بیضه، پروستات یا جنسی
  • جراحی کشاله ران، بیضه، آلت تناسلی یا کیسه بیضه
  • شریک زندگی بالای 35 سال

دلایل ناباروری :
باروری مردان یک فرآیند پیچیده است. برای باردار شدن شریک زندگی خود، موارد زیر باید انجام شود:

  • باید اسپرم سالم تولید کنید: در ابتدا، این شامل رشد و تشکیل اندام های تناسلی مردانه در دوران بلوغ است. حداقل یکی از بیضه های شما باید به درستی کار کند و بدن شما باید تستوسترون و سایر هورمون ها را برای تحریک و حفظ تولید اسپرم تولید کند.
  • اسپرم باید به داخل مایع منی منتقل شود: هنگامی که اسپرم در بیضه ها تولید می شود، لوله های ظریف آنها را حمل می کنند تا زمانی که با مایع منی مخلوط شوند و از آلت تناسلی خارج شوند.
  • باید اسپرم کافی در مایع منی وجود داشته باشد: اگر تعداد اسپرم در مایع منی شما (تعداد اسپرم) کم باشد، احتمال اینکه یکی از اسپرم های شما تخمک همسرتان را بارور کند، کاهش می یابد. تعداد کم اسپرم کمتر از 15 میلیون اسپرم در هر میلی لیتر منی یا کمتر از 39 میلیون در هر انزال است.
  • اسپرم باید عملکردی داشته باشد و قادر به حرکت باشد: اگر حرکت  یا عملکرد اسپرم شما غیرطبیعی باشد، ممکن است اسپرم نتواند به تخمک همسرتان برسد یا به آن نفوذ کند.
  • علل پزشکی
    مشکلات باروری مردان می تواند ناشی از تعدادی از مسائل بهداشتی و درمان های پزشکی باشد:

واریکوسل:

واریکوسل تورم سیاهرگ هایی است که بیضه را تخلیه می کند. این شایع ترین علت برگشت پذیر ناباروری مردان است. اگرچه دلیل دقیقی که واریکوسل باعث ناباروری می شود ناشناخته است، ممکن است به جریان خون غیر طبیعی مربوط باشد. واریکوسل منجر به کاهش کمیت و کیفیت اسپرم می شود.

عفونت :

برخی از عفونت‌ها می‌توانند در تولید اسپرم یا سلامت اسپرم اختلال ایجاد کنند یا باعث ایجاد زخم شوند که عبور اسپرم را مسدود می‌کند. اینها شامل التهاب اپیدیدیم ( اپیدیدیم یک لوله پیچ خورده است که در پشت بیضه قرار دارد و اسپرم را ذخیره و حمل می کند. وقتی این لوله متورم شود ، می تواند باعث درد و تورم در بیضه ها شود. اپیدیدیمیت بیماری است که مردان در هر سنی ممکن است به آن مبتلا شوند ، اما بیشتر در مردان بین سنین 14 تا 35 سال دیده می شود. اپیدیدیمیت اغلب در اثر عفونت باکتریایی، از جمله عفونتهای مقاربتی مانند سوزاک یا کلامیدیا ایجاد می شود.) یا التهاب بیضه ها (اورکیت) و برخی از عفونت های مقاربتی، از جمله سوزاک یا HIV است. اگرچه برخی از عفونت‌ها می‌توانند منجر به آسیب دائمی بیضه شوند، اما اغلب اسپرم هنوز قابل بازیابی است.
مسائل مربوط به انزال رتروگراد:

زمانی اتفاق می افتد که منی در حین ارگاسم به جای بیرون آمدن از نوک آلت تناسلی وارد مثانه شود. بیماری‌های مختلف می‌توانند باعث انزال پس‌رونده شوند، از جمله دیابت، آسیب‌های ستون فقرات، داروها، و جراحی مثانه، پروستات یا مجرای ادرار.

آنتی بادی هایی که به اسپرم حمله می کنن:

آنتی بادی های ضد اسپرم سلول های سیستم ایمنی هستند که به اشتباه اسپرم ها را به عنوان مهاجمان مضر شناسایی کرده و سعی در از بین بردن آنها دارند.
تومورها سرطان ها و تومورهای غیر بدخیم:

 می توانند مستقیماً از طریق غدد ترشح کننده هورمون های مربوط به تولید مثل مانند غده هیپوفیز یا از طریق علل ناشناخته بر اندام های تناسلی مردان تأثیر بگذارند. در برخی موارد، جراحی، پرتودرمانی یا شیمی درمانی برای درمان تومورها می تواند بر باروری مردان تأثیر بگذارد.

بیضه های نزول نکرده:

 در برخی از مردان، در طول رشد جنین، یک یا هر دو بیضه از شکم به داخل کیسه ای که معمولاً حاوی بیضه ها است (کیسه بیضه) فرود نمی آید. کاهش باروری در مردانی که این بیماری را داشته اند بیشتر است.

عدم تعادل هورمونی :

ناباروری می تواند ناشی از اختلالات خود بیضه ها یا ناهنجاری هایی باشد که بر سایر سیستم های هورمونی از جمله هیپوتالاموس، هیپوفیز، تیروئید و غدد فوق کلیوی تأثیر می گذارد. تستوسترون پایین (هیپوگنادیسم مردانه) و سایر مشکلات هورمونی تعدادی از علل زمینه ای احتمالی دارند.

نقص لوله های انتقال اسپرم:

 بسیاری از لوله های مختلف اسپرم را حمل می کنند. آنها می توانند به دلایل مختلف مسدود شوند، از جمله آسیب ناخواسته ناشی از جراحی، عفونت های قبلی، تروما یا رشد غیر طبیعی، مانند فیبروز کیستیک یا شرایط ارثی مشابه.انسداد می تواند در هر سطحی از جمله در داخل بیضه، در لوله هایی که بیضه را تخلیه می کنند، در اپیدیدیم، در مجرای دفران، نزدیک مجاری انزال یا در مجرای ادرار رخ دهد.

نقص کروموزومی اختلالات ارثی :

مانند سندرم کلاین فلتر – که در آن یک مرد با دو کروموزوم X و یک کروموزوم Y (به جای یک X و یک کروموزوم Y) متولد می شود – باعث رشد غیر طبیعی اندام های تناسلی مرد می شود. سایر سندرم های ژنتیکی مرتبط با ناباروری شامل فیبروز کیستیک و سندرم کالمن است.

مشکلات در رابطه جنسی:

 این موارد می‌تواند شامل مشکل در حفظ نعوظ کافی برای رابطه جنسی (اختلال نعوظ)، انزال زودرس، مقاربت دردناک، ناهنجاری‌های آناتومیکی مانند داشتن سوراخ مجرای ادرار در زیر آلت تناسلی (هیپوسپادیاس)، یا مشکلات روانی یا رابطه‌ای باشد که در رابطه جنسی اختلال ایجاد می‌کند.

بیماری سلیاک:

بیماری سلیاک یک اختلال گوارشی است که به دلیل حساسیت به پروتئین موجود در گندم به نام گلوتن ایجاد می شود. این وضعیت ممکن است به ناباروری مردان کمک کند. باروری ممکن است پس از اتخاذ یک رژیم غذایی بدون گلوتن بهبود یابد.

داروهای خاص درمان جایگزین تستوسترون:

استفاده طولانی مدت از دارو های استروید، داروهای سرطان (شیمی درمانی)، برخی از داروهای زخم معده، برخی داروهای آرتریت  می توانند تولید اسپرم را مختل کرده و باروری مردان را کاهش دهند.

جراحی های قبلی:

 برخی از اعمال جراحی ممکن است مانع از وجود اسپرم در انزال شما شود، از جمله وازکتومی، جراحی کیسه بیضه یا بیضه، جراحی پروستات، و انجام جراحی های بزرگ شکم.

علل محیطی
قرار گرفتن بیش از حد در معرض برخی از عناصر محیطی مانند گرما، سموم و مواد شیمیایی می تواند تولید اسپرم یا عملکرد اسپرم را کاهش دهد. علل خاص عبارتند از:

مواد شیمیایی صنعتی :

قرار گرفتن طولانی مدت در معرض برخی از مواد شیمیایی، آفت کش ها، علف کش ها، حلال های آلی و مواد رنگ آمیزی ممکن است به کاهش تعداد اسپرم کمک کند.

قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین:

قرار گرفتن در معرض سرب یا سایر فلزات سنگین نیز ممکن است باعث ناباروری شود.

اشعه یا اشعه ایکس:

 قرار گرفتن در معرض اشعه می تواند تولید اسپرم را کاهش دهد، اگرچه اغلب در نهایت به حالت عادی باز می گردد. با دوزهای بالای تابش، تولید اسپرم را می توان برای همیشه کاهش داد.
گرم شدن بیش از حد بیضه ها:

دمای بالا ممکن است تولید و عملکرد اسپرم را مختل کند. اگرچه مطالعات محدود و بی نتیجه هستند، استفاده مکرر از سونا یا جکوزی ممکن است به طور موقت تعداد اسپرم شما را مختل کند.

نشستن طولانی مدت:

 پوشیدن لباس های تنگ یا کار با رایانه لپ تاپ برای مدت طولانی نیز ممکن است دمای کیسه بیضه شما را افزایش دهد و تولید اسپرم را اندکی کاهش دهد. اما، تحقیق قطعی نیست.

برخی دیگر از علل ناباروری مردان عبارتند از:

استفاده مواد مخدر :

استروئیدهای آنابولیک که برای تحریک قدرت و رشد عضلانی مصرف می شوند می توانند باعث کوچک شدن بیضه ها و کاهش تولید اسپرم شوند. استفاده از کوکائین یا ماری جوانا ممکن است به طور موقت تعداد و کیفیت اسپرم شما را نیز کاهش دهد.
مصرف الکل :

نوشیدن الکل می تواند سطح تستوسترون را کاهش دهد، باعث اختلال نعوظ و کاهش تولید اسپرم شود. بیماری کبد ناشی از نوشیدن زیاد الکل نیز ممکن است منجر به مشکلات باروری شود.
سیگار کشیدن:

مردان سیگاری ممکن است تعداد اسپرم کمتری نسبت به افرادی که سیگار نمی‌کشند داشته باشند. دود دست دوم نیز ممکن است بر باروری مردان تأثیر بگذارد.
وزن :

چاقی می تواند باروری را از طرق مختلف تحت تاثیر قرار دهد، از جمله تاثیر مستقیم بر خود اسپرم و همچنین با ایجاد تغییرات هورمونی که باعث کاهش باروری مردان می شود

به طور خلاصه عوامل خطر مرتبط با ناباروری مردان عبارتند از:

  • سیگار کشیدن
  • استفاده از الکل
  • استفاده از داروهای غیرقانونی خاص
  • اضافه وزن داشتن
  • داشتن عفونت های خاص در گذشته یا حال
  • قرار گرفتن در معرض سموم
  • گرم شدن بیش از حد بیضه ها
  • تجربه ضربه به بیضه ها
  • انجام وازکتومی قبلی یا جراحی بزرگ شکم یا لگن
  • داشتن سابقه بیضه نزول نکرده
  • متولد شدن با اختلال باروری یا داشتن یکی از خویشاوندان خونی مبتلا به اختلال باروری
  • داشتن برخی شرایط پزشکی، از جمله تومورها و بیماری های مزمن، مانند بیماری سلول داسی شکل
  • مصرف برخی داروها یا انجام درمان های پزشکی، مانند جراحی یا پرتوهای مورد استفاده برای درمان سرطان
 
عوارض ناباروری مردان می تواند شامل موارد زیر باشد:
  • استرس و مشکلات روابط مربوط به ناتوانی در داشتن فرزند
  • تکنیک های گران قیمت و مرتبط با تولید مثل
  • افزایش خطر ابتلا به سرطان بیضه، ملانوما، سرطان روده بزرگ و سرطان پروستات

ناباروری مردان همیشه قابل پیشگیری نیست. با این حال، می توانید سعی کنید از برخی از علل شناخته شده ناباروری مردان جلوگیری کنید. مثلا:

  • سیگار نکشید
  • مصرف الکل را محدود کنید یا از مصرف آن خودداری کنید.
  • از مواد مخدر دوری کنید.
  • وزن سالم را حفظ کنید.
  • وازکتومی نکنید
  • از چیزهایی که منجر به گرمای طولانی مدت بیضه ها می شود خودداری کنید.
  • استرس را کاهش دهید.
  • از قرار گرفتن در معرض آفت کش ها، فلزات سنگین و سایر سموم خودداری کنید.