عفونت ادراری (UTIs) یک اتفاق رایج در دوران بارداری است که تقریباً 2 تا 10 درصد از مادران باردار را تحت تأثیر قرار می دهد.

 این عفونت ها می توانند خطرات قابل توجهی برای سلامت مادر و جنین داشته باشند و درک علائم، گزینه های درمانی و اقدامات پیشگیرانه را برای زنان باردار و پزشک ضروری می کند. این مقاله به تأثیر عفونت‌های ادراری بر بارداری، علائمی که باید مراقب آنها بود و بهترین شیوه‌های درمان و پیشگیری می‌پردازد.

تاثیر عفونت های ادراری بر بارداری

عفونت ادراری در دوران بارداری اگر به موقع درمان نشود می تواند منجر به عوارض شدید شود. تغییرات آناتومیکی و فیزیولوژیکی که در دوران بارداری رخ می دهد، حساسیت به این عفونت ها را افزایش می دهد. رحم در حال انبساط می تواند بر مثانه فشار وارد کند، جریان ادرار را مختل کرده و رشد باکتری را تقویت کند. تغییرات هورمونی همچنین ماهیچه های حالب را شل می کند و به استاز ادراری کمک می کند.

عوارض عفونت بر مادر

زنان باردار مبتلا به عفونت ادراری درمان نشده در معرض خطر ابتلا به پیلونفریت هستند، یک عفونت کلیوی شدید که می تواند باعث تب بالا، لرز، کمردرد و استفراغ شود. پیلونفریت می‌تواند نیاز به بستری شدن در بیمارستان و مصرف آنتی‌بیوتیک‌های داخل وریدی داشته باشد و استرس بیشتری را برای مادر باردار ایجاد کند.

عوارض عفونت بر جنین

UTI همچنین می تواند بر سلامت جنین تأثیر منفی بگذارد. تحقیقات نشان می دهد که عفونت های ادراری درمان نشده یا عود کننده در دوران بارداری با افزایش خطر زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد و مرگ و میر پری ناتال مرتبط است. بنابراین، تشخیص و درمان به موقع برای حفظ سلامت مادر و جنین بسیار مهم است.

علائم عفونت ادراری در دوران بارداری

شناخت علائم UTI در دوران بارداری برای مداخله زودهنگام بسیار مهم است. علائم رایج عبارتند از:

• تکرر ادرار: افزایش میل به ادرار کردن که اغلب با احساس سوزش همراه است.
• درد لگن: ناراحتی یا درد در قسمت تحتانی شکم.
• ادرار کدر یا با بوی قوی: تغییر در ظاهر یا بوی ادرار.
• تب و لرز: نشانه های عفونت شدیدتر، مانند پیلونفریت.
  توجه به این نکته مهم است که برخی از زنان باردار ممکن است بدون علامت باشند و این امر بر نیاز به غربالگری معمول UTI در طول ویزیت های دوران بارداری تاکید می کند.

تشخیص و غربالگری

غربالگری روتین برای UTI یک عمل استاندارد در مراقبت های دوران بارداری است. آزمایش های ادرار، از جمله آزمایش ادرار و کشت ادرار، برای تشخیص وجود باکتری و گلبول های سفید در ادرار استفاده می شود. این آزمایش‌ها می‌توانند عفونت‌های علامت‌دار و بدون علامت را شناسایی کنند و درمان به موقع را ممکن می‌سازند.

پروتکل های غربالگری UTI

کالج آمریکایی متخصصین زنان و زایمان (ACOG) غربالگری برای عفونت بدون علامت را در اولین ویزیت قبل از تولد توصیه می کند. اگر غربالگری اولیه منفی باشد، غربالگری های اضافی ممکن است در اواخر بارداری انجام شود، به ویژه برای زنان با سابقه UTI یا سایر عوامل خطر.

گزینه های درمانی عفونت ادراری در دوران بارداری

• آنتی بیوتیک درمانی
  آنتی بیوتیک ها سنگ بنای درمان UTI در دوران بارداری هستند. با این حال، همه آنتی بیوتیک ها برای استفاده در زنان باردار بی خطر نیستند.پزشک باید با دقت آنتی بیوتیک هایی را انتخاب کنند که برای جنین در حال رشد هم موثر و هم بی خطر باشند.
• آنتی بیوتیک های ایمن برای بارداری
  برخی از آنتی بیوتیک هایی که برای درمان UTI در دوران بارداری بی خطر هستند عبارتند از: سفالکسین: یک سفالوسپورین نسل اول با مشخصات ایمنی خوب.آموکسی سیلین: یک آنتی بیوتیک کلاس پنی سیلین که اغلب برای UTI استفاده می شود.نیتروفورانتوئین معمولاً در سه ماهه اول و دوم استفاده می شود اما در سه ماهه سوم به دلیل خطرات احتمالی برای نوزاد از مصرف آن اجتناب می شود.

زنان باردار باید کل دوره آنتی بیوتیک را طبق تجویز کامل کنند، حتی اگر علائم بهبود یابد، تا اطمینان حاصل شود که عفونت به طور کامل ریشه کن می شود.

درمان های غیر آنتی بیوتیکی

علاوه بر آنتی بیوتیک ها، برخی از درمان های غیر آنتی بیوتیکی می توانند به کاهش علائم و حمایت از بهبودی کمک کنند:

• آبرسانی: نوشیدن مایعات زیاد به دفع باکتری ها از دستگاه ادراری کمک می کند.
• آب زغال اخته: برخی از مطالعات نشان می دهد که آب زغال اخته ممکن است به پیشگیری از UTI کمک کند، اگرچه شواهد متفاوت است.

اقدامات پیشگیرانه

پیشگیری از عفونت ادراری در دوران بارداری شامل ترکیبی از اصلاح شیوه زندگی و اقدامات پیشگیرانه مراقبت های بهداشتی است.

• هیدراتاسیون و رژیم غذایی
  هیدراتاسیون کافی: نوشیدن آب کافی در طول روز به حفظ سلامت دستگاه ادراری کمک می کند.
• رژیم غذایی متعادل: رژیم غذایی غنی از میوه ها، سبزیجات و غلات کامل از سلامت کلی حمایت می کند و می تواند خطر ابتلا به عفونت ها را کاهش دهد.
• بهداشت فردی
  روش صحیح شستشو: همیشه از جلو به عقب ناحیه تناسلی را پاک کنید تا از انتشار باکتری از ناحیه مقعد به مجرای ادرار جلوگیری کنید.
• تکرر ادرار: تخلیه منظم مثانه به جلوگیری از رشد باکتری کمک می کند.

مراقبت های دوران بارداری

غربالگری معمول: ویزیت های منظم قبل از تولد و غربالگری های UTI برای تشخیص و درمان به موقع ضروری است.
درمان سریع: مراجعه به پزشک در اولین نشانه علائم UTI می تواند از عوارض جلوگیری کند.

نتیجه گیری

عفونت های دستگاه ادراری در دوران بارداری به دلیل تأثیر بالقوه آن بر سلامت مادر و جنین یک نگرانی قابل توجه است. درک علائم، گزینه های درمانی و اقدامات پیشگیرانه برای مدیریت موثر این عفونت ها بسیار مهم است. زنان باردار باید به غربالگری های UTI روتین پایبند باشند، درمان های تجویز شده را با جدیت دنبال کنند و اقدامات پیشگیرانه را برای به حداقل رساندن خطر عفونت ادراری اتخاذ کنند. با انجام این اقدامات، مادران باردار می توانند از سلامت خود محافظت کنند و سفر بارداری ایمن تری را تضمین کنند.

سوالات متداول

1.عفونت ادراری در بارداری چیست؟

عفونت ادراری یا عفونت دستگاه ادراری (UTI) زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌ها وارد سیستم ادراری می‌شوند که در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی و فیزیکی شایع‌تر است.
2. علائم عفونت ادراری در دوران بارداری چیست؟

علائم ممکن است شامل تکرر ادرار، احساس سوزش در هنگام ادرار، ادرار کدر یا با بوی تند و درد زیر شکم باشد. برخی از زنان نیز ممکن است تب و لرز را تجربه کنند.
3. چرا زنان باردار بیشتر در معرض خطر عفونت ادراری هستند؟

زنان باردار به دلیل تغییرات در سطوح هورمونی، افزایش فشار روی مثانه از رحم در حال رشد و تغییر در عملکرد دستگاه ادراری در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
4. عفونت ادراری چگونه می تواند بر بارداری تاثیر بگذارد؟

در صورت عدم درمان، عفونت ادراری می تواند منجر به عوارضی مانند عفونت کلیه، زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد شود. درمان سریع بسیار مهم است.
5. عفونت ادراری در دوران بارداری چگونه تشخیص داده و درمان می شود؟

تشخیص معمولاً از طریق آزمایش ادرار انجام می‌شود و درمان معمولاً شامل آنتی‌بیوتیک‌هایی است که برای بارداری بی‌خطر هستند، همراه با افزایش مصرف مایعات.