آیا انسداد لوله های فالوپ باعث ناباروری می شود؟
لوله های فالوپ قسمتی از سیستم تناسلی زنان است که در دو طرف رحم قرار دارند ، انتهای این لوله ها از سمت تخمدان باز می باشد و نقش بسزایی در باروری دارند. در واقع برای باروری وجود لوله های فالوپ سالم امری ضروری است چرا که این لوله ها های عضلانی هستند که با ساختارهای مو مانند پوشیده شده و نقش این ساختارها کمک به حرکت تخمک آزاد شده از تخمدان ها است . در صورتی که در زمان آزاد شدن تخمک ، اسپرم نیز از طریق واژن وارد رحم یا لوله های فالوپ شود و با تخمک آزاد شده ترکیب شود ، لقاح انجام می شود و پس از لانه گزینی جنین ، باروری اتفاق می افتد.
در صورت هر گونه انسداد لوله های فالوپ یا کاهش تحرک و آسیب به لوله های رحمی ، منجر به ایجاد اختلال در عملکرد لوله ها شده و در نهایت فرآیندهای لقاح انجام نمی گیرد. انسداد لوله ها ممکن است به صورت های مختلف از جمله : انسداد ناقص ، کامل ، یک طرفه و دو طرفه باشد. اگر لوله های فالوپ انسداد و گرفتگی داشته باشند تخمک بارور شده امکان انتقال به رحم را ندارد و یا اسپرم امکان ورود به لوله رحم را ندارد لذا نمی تواند با تخمک ترکیب شده و باروری صورت نمی گیرد.
اگر انسداد لوله های رحمی یک طرفه باشد احتمال بارداری وجود دارد ولی بارداری با تاخیر صورت می گیرد. این در حالی است که بارداری در انسداد دو طرفه احتمال باروری بسیار کمتر است. بر اساس تحقیقات انجام شده در زمینه نقش لوله های فالوپ در باروری ، 25 الی 30 درصد ناباروری ناشی از مسدود بودن لوله های فالوپ در زنان است. در صورتی که بیمار در اثر مسدود بودن لوله های فالوپ نابارور باشد ، پزشک متخصص ناباروری از روش های کمک باروری مانند IVF استفاده می کند.
لازم به ذکر است انسداد لوله فالوپ گاهی منجر به ایجاد علائمی همچون درد در لگن و شکم به صورت منظم در بیماران می شود. همچنین گاهی وجود انسداد لوله های فالوپ منجر به گیر کردن تخمک بارور شده می گردد و در نهایت حاملگی خارج از رحم به وجود می آید ، ضمنا تشخیص حاملگی خارح رحمی با اسکن و سونوگرافی انجام می گیرد.
از جمله دلایل بسته بودن لوله های فالوپ می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- آپاندیس ترکیده
- عفونت لگن
- مبتلا شدن بیمار به بیماری های مقاربتی مانند سوزاک یا کلامیدیا
- سابقه اندومتریوز شدید
- سابقه جراحی های شکمی
- التهاب لگنی
علائم انسداد لوله های فالوپ شامل :
- نازایی و تاخیر در باروری
- قاعدگی دردناک
- دردهای شدید لگنی
- گاهی درد در زمان نزدیکی
راه های تشخیص انسداد لوله های رحم ( فالوپ):
- تصویربرداری رنگی از رحم و لوله های رحم یا هیستروسالپنگوگرافی
این نوع تصویربرداری از ماده حاجب استفاده می کنند و از طریق اشعه ایکس تصویری شفاف و دقیقی از رحم و لوله های فالوپ ثبت می شود.
- لاپاراسکوپی
این روش مشابه روش هیستروسالپنگوگرافی است با این تفاوت که به جای اشعه ایکس از امواج صوتی برای تصویرسازی استفاده می کند . در روش لاپاراسکوپی ، بریدگی کوچکی در بدن ایجاد می شود و دوربین کوچکی وارد می شود تا از طریق آن تصویر شفافی از لوله های فالوپ گرفته شود.
- هیدروسونوگرافی
هیدروسونوگرافی روشی جدید در بررسی پاتولوژی حفره رحم است و به روش واژینال انجام می شود. در واقع با وارد کردن سرم سالین از طریف دهانه رحم و پس از اتساع حفره رحم می توان به طور واضح حفره رحم و لوله های فالوپ را مشاهده کرد. این روش بدون درد است و توسط متخصصین ناباروری انجام می گیرد.
راه های درمان انسداد لوله های رحمی جهت باروری:
- تجویز داروهای درمان ناباروری : در صورتیکه یکی از لوله های فالوپ انسداد داشته باشد ، ابتدا پزشک داروهای درمان باروری مانند کلومیدا ، گونال اف و … برای بیمار تجویز می کند تا ترشح هورمون های FSH و LH افزایش یابد ، درنتیجه بلوغ تخمک افزایش یافته و شانس بارداری افزایش می یابد.
- انجام جراحی لاپاراسکوپی و رفع انسداد
- انجام توبوپلاستی با استفاده از بالون : در مواردی که انسداد ها کم و در نزدیکی رحم است از این روش استفاده می شود.
لازم به ذکر است پس از درمان انسداد لوله های فالوپ ، عواملی همچون : سن بیمار ، طول لوله های رحمی ، اسکار یا چسبندگی لوله های رحمی روی میزان توانایی باروری تاثیر می گذارند. به طور مثال خانم هایی که طول لوله های رحمی آنها حداقل 7.5 سانتی متر است در مقایسه با زنانی که طول لوله های آنها کوتاهتر است ، شانس باروری بالاتری پس از درمان انسداد لوله ها دارند.
